Łucjan
- Lucjan Wołoncewicz vel Wołoszczewicz ?-
Urodził
się po 1834 przed 1847 (dokładna data nieznana) Syn ?. Zginął
10 maja (28 kwietnia) 1863 r. w Sołowijówce. Należał do
grupy 21 młodzieńców przeważnie studentów,
należących do partii t. z. „Żyrondystów”,
która w noc z 8 na 9 maja 1863 r. pod wodzą Antoniego
Juryewicza wyruszyła z Kijowa w celu odczytania „Złotej
Hramoty” chłopstwu ukraińskiemu (Rząd
Narodowy wydał dla Rusi osobny manifest, zawierający treść
dekretów 22 stycznia i 10 maja. Dokument ten, spisany w
języku ruskim, znany jest pod nazwą Zołotoj Hramoty (Złotej
Karty). Zołotaja Hramota nadawała ludowi wiejskiemu na Rusi
wolność, ziemię i prawa obywatelskie na równi z innymi
stanami, poręczała swobodę wyznania, panowanie języka ruskiego w
szkołach i urzędach, a popom prawosławnym wyznaczała pensje ze
skarbu państwa z obowiązkiem niepobierania od ludu zapłaty za
posługi duchowne). Pod
wpływem propagandy policji i popów chłopi byli nastawieni
obojętnie lub wrogo do emisariuszy, policja informowała chłopów
o „buncie
Lachów".
We wsi Sołowijówka do której oddział dotarł 10 maja
1863 roku, oddział został zmasakrowany przez chłopów „cała
czerń chłopska rzuciła się na bezbronnych z kosami, widłami,
cepami, kijami i siekierami, obaliła ich, stratowała i mordować
poczęła bezlitośnie” W
wyniku masakry 12 powstańców poległo, 7 ciężko raniono,
dwójce udało się uciec. Wymyślne tortury i męczarnie
stosowane wobec „żyrondystów” stosowane przez
czerń chłopską przeszło głośnym echem po całej europie. Dzięki
staraniom komisarza włościańskiego Mogilnickiego 12 maja w
Sołowijówce „pogrzebano
w ziemi ciała zabitych” Na
grobie
Szymona Wizunasa Szydłowskiego na cmentarzu łyczakowskim we
Lwowie znajduje się tablica nagrobna wspominająca Lucjana
Wołoncewicza.
Wykres
genealogiczny Łucjana vel Lucjana Wołoncewicza [brak
danych]
Informacje
na podstawie:
Stanisław
Sławomir Nicieja, Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach
1786-1986, Warszawa 1988 Walery
Przyborowski, Dzieje 1863 roku, Tom 3, Kraków 1902 Fr
Rawita-Gawroński, Rok 1863 na Rusi, Lwów 1902 Tomasz
Siemiradzki, Porozbiorowe dzieje Polski, czyli Jak naród
polski walczył za Ojczyznę, Cieszyn1910 Pomniki
bojowników o niepodległość 1794-1863, Warszawa 1929
|